-7-
İlm-i İktisat, Muharriri Mehmet Cavit Bey, Cilt 2.
-Geçen haftadan mabad ve hitam–
-İstanbul: 27 Şubat, 1315-
Geçenlerde muhterik olan “Komadi Fransez” [Comédie–Française] münasebetiyle Fransız risalelerinden biri dağdağa-i medeniyetin efkâra tahmil ettiği tab ve ıstırabı dinlendirmeye hizmet eden mebani-i aliyyenin yüz sene içinde muhterik olanlarını bervechiati zikir ve tadat ediyor.
(…)
Bazı büyük mağazalarda birkaç senedir tuhaf bir eser-i ihtira göze çarpmaktadır. Bir köşede büyücek bir heykel yahut bir çekmece görüyoruz ki bir tarafında çocukların para kumbaraları gibi ince yalnız bir çil kuruş sığacak kadar ince bir delik var. Altındaki yazıdan bu deliğe bırakacağınız paraya mukabil heykelin yahut kutunun size cici bir hediye takdim edeceğini anlıyorsunuz. Siz kuruşu bırakır bırakmaz, o da size hediyesini takdim ediyor. Bu oyuncaklar Avrupa’da daha ciddi işlerde kullanılıyor. Postanelerde kart ve pul tevzii, tiyatrolarda dürbün, şimendifer mevkıflarında bilet itası gibi vazifeleri hep onlara ihale ediyorlar.
Yavaş yavaş her şey bu makinelere yaptırılacaktır.
(…)
Fikir ve Kalem Tecrübelerimden
İktidar-ı edebisi ihata-i fenniyesiyle mütenasip üdeba-yı etibbamızdan Doktor Bafralı Yanko Efendi’nin baladaki ser-levha ile bir eser-i nevin ve güzini bugün saha-ara-yı intişar olmuştur. Yanko Efendi’nin maharet-i kalemiye ve nezahet-i fikriyeleri tahrir ve neşir eyledikleri makalat-ı adideleriyle kariin-i Osmaniye nezdinde malum olduğu için tatvil-i kelam etmek istemiyoruz. Meşguliyet-i fenniyelerinden ihtilas eyledikleri vakitlerin mahsul-i kıymettarı olan bu eser-i müfidi havi olduğu malumât-ı tıbbiye, felsefiye ve edebiyesi hasebiyle kariin-i kiramımıza bilhassa tavsiye eder ve kendilerini kemal-i samimiyetle tebrike müsaraat eyleriz.