-2-

Hukuk-ı Düvel

Kara Sularındaki Sefain Üzerinde İka Edilen Ceraime Dair Mütalaat

Kara sularında şamandıra-yı bend olan süfün-i harbiye yahut açık denizlerde seyir ve seyahat eden sefain-i ticariyenin tabi olacakları ahkâm-ı adliye fen nokta-ı nazarından mükemmelen tayin edilmiştir: Bu gemiler, devlet matbuaları arazisinin bir kıta-ı müteharrikesi mesabesinde olmak haysiyetiyle memleketlerinin hakk-ı hakimiyeti üzerlerinde baki ve cari olacağından derunlarında ika edilen ceraimin rüyetine hükûmetlerinin kuvve-i adliye-i cezaiyeleri salahiyetdardır[*]. Aynı katiyet bir ecnebi devletin kara sularında bulunan merakib-i bahriye-i ticariye hakkında mevcut değildir; işte buna binaen derunlarında bir cinayet veyahut cünha-ı fiili ile müttehim bulunanların muhakeme edilmek için hangi kuvve-i adliyeye tevdii lazım geleceğine dair hukuk-ı şinasan beyninde ihtilaf hüküm-fermadır. Filhakika öyle bir hâl vukuunda sefain-i ticariyede süfün-i harbiye gibi haric-i ez-memleket “L’exteritorialité” imtiyazından müstefit midirler yoksa bir memleketin kara sularına duhulleriyle beraber bu suların tabi bulunduğu araziden bir kısım olmak üzere mi addolunmalıdır?.. Bu iki suretten birincisi kabul olunursa cürüm bittabi geminin tabi olduğu devlet-i muhakemenin hakk-ı rüyeti dâhilinde kalır, ikinci surette ise geminin lenger-endaz bulunduğu sulara hakim olan memleketin kuvve-i adliyesi salahiyetdar olmak iktiza eder.

(…)

[*] V. Perles – Manuel de droit maritime international, P. 80, 109 et suivantes.