Kuva-yı tabiiyeden istifade- Rüzgâr ve şelaleler- Dalgalar, akıntılar- Dalgaların kuvveti- Telsiz telgraf ve telsiz telefon- Nakl-i sada ve nâkil-i sada- Sadanın intişarı ne gibi kavanine tabidir?

Kuva-yı tabiiyeden istifade etmek ciheti erbab-ı fen ve tecrübenin beş on seneden beri pek ziyade nazar-ı dikkatini celbetmiş ve fünun ve sanayinin tetkikatı ve makinelerin tekemmülatı bu istifadeyi daire-i imkâna idhal ederek bu yolda büyük büyük teşebbüsler de vuku bulmuştur. Şimdiye kadar kuva-yı tabiiyeden istifade edilmemiş değildir. Belki buhar makineleri icat olunmadan ve bu vasıta ile elde edilen kuvvet bir intizam-ı fevkalade altına alınmadan evvel âlem-i insaniyetin kuvvet cihetiyle istifadesi buna münhasır kalmıştır. Cesim makinelerle işleyen değirmenlerden evvel insanlar akvat-ı yevmiyelerini teşkil eden buğdayı yel değirmenlerinde öğütürler, cesim vapurlar meydana gelmeden evvel rüzgârdan istiane ederek gemilerini yelkenle yürütürlerdi. Makineler devrinde ise bu külfetlere hacet görülmeyerek kuva-yı tabiiyeden istifade imhal olundu. (…)