Mayi Hava – Nasıl Yapılıyor – Fevaidi
Malum ya, tabiatta her türlü ecsamı üç şekilde buluyoruz: ya mayi, ya sulb yahut gaz halinde. Bu üç şekil, ecsamın sıfat-ı hariciyesidir, sıfat-ı asliyesiyle münasebet-i katiyesi mevcut değildir. Mesela suya bakınız, şekli mayidir, fakat hava soğudu mu donar, sulb olur, buz halinde iken tencereye atarsak tekrar erir, çorbamızı pişirmek için tencereyi teshin edersek buhara munkalip olur, demek üç şekli de alır: hem mayi, hem sulb, hem gaz. Tabiatta sulb halinde bulunan maden de böyledir. Bunların içinde hemen kaffesi izabe edilmiş olduğu gibi nim mayi bulunan civanın bile tasallüp eylediği ilk Sibirya seyahatine çıkan bir seyyahın yanındaki termometrenin kırılmasıyla anlaşılmış idi. Gaz halindeki ecsama gelince bunlardan pek çoğu da tazyik veyahut teshin ile ya dondurulmuş yahut kurutulmuştur. Bunlardan birisi hamiz-i karbondur ki taht-ı tazyiğe alınıp temeyyü ettirilmesi sayesinde şimdi Beyoğlu’nda pazar-ı Alman’da satılan gazoz makineleri vücuda gelmiştir.
(…)
[İmza: Diran Çırakyan]