Oseanografya “tarif-i okyanus” – Bu fende ilk tetkikatı icra edip esası vaz eden zat: Marsifli – Ebhar-ı muhitenin topoğrafyası, alâim-i kimyeviye ve hikemiyesi.
Mektep sıralarında coğrafya dersine ilk başladığımız gün muallimimiz “coğrafya” kelimesinin iştikakını gösterdikten sonra bu fennin tarifine giriştiğini hatırlayabiliriz.
(…)
Evet, bu fenni de küre-i arzın ahval ve keyfiyatından bahseder diye tarif ederler. Bu tarifin şekli değişmemiş ise de şümulu değişmiştir. Yahut coğrafya-i fende yeni yeni birtakım şubeler açılıp bunlar da başlı başına bir fen hükmüne girmiştir.
(….)
Oseanografya fenni pek ziyade terakki göstermiş küre-i arzın bütün denizleri mesaha olunarak karaların muntazam haritaları hem de ahval-i tabiiyeyi tabakat-ı arziyeyi maâdini, hükümetlere taksimatı gösterir nev nev haritaları – yapıldığı gibi denizlerin de mükemmel haritaları tanzim olunmuş ve şimdi deniz haritaları yalnız bir mavi boya ile boyanarak bırakılmayıp taraf taraf umkları, akıntıları, dalgaları med ve cezir-i asarı, sularının ahval-ı kimyeviye ve hikemiyesi haritalar üzerinde gösterilmekte bulunmuştur.
(…)
“Saadetlü Sakızlı Ohannes Efendi Hazretleri”
Ohannes Efendi hazretleri 1251 senesinde tevellüt etmişlerdir. Yedi buçuk sene kadar Paris’te Ermeni Katoliği Ruhban Mektebinde tahsil-i ulum ve fünun eyleyerek şehadetname aldıktan sonra Dersaadet’e avdet edip 1272 senesi tercüme odasına çerağ buyurularak istidat ve malumatları kalîle zarfında takdir olunmakla 1279’da matbuat müdürlüğüne ve 1284’te Şura-yı Devlet-i Adliye Dairesi baş muavinliğine az sonra da Şura-yı Devlet azalığına terakki etmişler.
(…)