Rusya Çarı haşmetlü Nikola Hazretlerinin düvel-i mütemeddineye terk-i silah ile sulh ve müsalemet-i umumiyeyi ebediyen kabul ve temin ettirmek üzere geçen sene vukua gelen teklif-i insaniyetkâranesi umumun malumudur. Bu teklife Avrupa devletleri kâmilen iştirak etmiş ve terk-i silaha muktezi müzakeratı icra eylemek üzere Flemenk payitahtı olan Lahey şehrinde bir konferans akdine karar vermiştir. Bu Mayıs’ta şehr-i mezkûrda düvel-i mütemeddine murahhaslarından mürekkep konferans müzakerata başlıyor. Taraf-ı saltanat-ı seniyyeden dahi şura-yı devlet mülkiye dairesi azasından devletlü Turhan Paşa hazretleriyle tahrirat-ı hariciye kâtibi atufetlü Nuri Beyefendi ve ferikan-ı kiramdan saadetlü Abdullah ve bahriye mirlivalarından saadetlü Mehmet Paşa hazeratı murahhas tayin olunmuş olduklarından bu hafta Lahey’e müteveccihen şehrimizden hareket etmişlerdir. Maiyetlerinde hariciye nezareti kalem-i mahsus müdürü saadetlü Yusuf ve tercüme kalemi mümeyyizlerinden saadetlü Hüseyin Agâh ve istişare odası muavinlerinden Şerif Beyefendiler bulunmaktadır.

Terk-i silah konferansı bugün bütün Avrupa’yı işgal eyliyor. Nasıl etmesin ki? Umum devletlerin, milletlerin bar-ı giran-ı mesaib ve ıstırabı altında ezildiği, bunca masarif-i harbiye-i müthişe ve tehlike-i harp, şu konferansın bu netice-i hayriyeyi istihsaliyle bertaraf olacak ve bu kadar masraflar, emekler ileride hep sefalet-i umumiyenin tenkisine sarf edilerek dünya büsbütün bir başka reng-i saadet alacaktır. Ne latif tasavvur değil mi?

(…)

[İmza: Diran Çırakyan]