325 Numaradan Mabad
Necef-i Eşref – Memlekete girer girmez Kaymakam Efendi’nin nezdine gittim, badehu kilitdar-ı türbe-i Haydarî faziletli Seyyit Cevat Efendi’yle türbe-i şerifeye gidildi. Geniş bir sahndan sonra içeriye girilerek enva-i sanayi-i bedia ile müzeyyen ve mutarra olan müdeffen-i pak ziyaret edildi. Türbenin tarz-ı mimarisi zaten bütün hıtta-i Irakiye’de cevami ve mesacid gibi İran usulü üzeredir. Burada da defn-i emvat-ı şia için serdab yani mahzenler vardır. Buralardan dahi müdeffen-i hazrete derece-i kurbuna göre rüsum-ı mahsusa alınır. Hatta en yakın yerlerden 60 lira kadar meblağ veriliyor. Gece tekrar ziyarete gelerek ramazan olmak münasebetiyle kandiller, fanuslar, şişe-i endaz enzar olduğu halde holde yürürken ayağımın altında bir şeylerin kımıldandığını, bağırdığını hissettim bir de baktım ki ziyarete gelen İraniler yerlerde taşlar üzerine yatarak üstlerine kilimleri, halıları örtmüşler. Mütehayyir oldum.
(…)
Hilla – Hilla kasabası Irak’ın en mükemmel ve muntazam bir kaza-yı merkezi ve askeri liva makarrıdır. Bir tabur topçu, bir alay süvari ve dört alay piyade taburu bulunuyor. Hilla kasabasının ortasında Hindiye Süddesinin muhafaza eylediği Fırat Nehri caridir ki kasabayı ikiye tefrik eyler.
(…)
Mabadı var.
Doktor Firidçof Nansen [Fridtjof Nansen]
-318 numaradan beri mabad ve hitam-
Nansen ve Yohansen artık buz deryalarında batıp çıkmaktan kurtulup da ayaklarının altında toprağa mahsus olan o resanet-i emniyet-bahşayı emniyet bahşayı hissedince hemen yürümek istedilerse de daha ikinci adımda pek ileri gidemeyeceklerini, bulundukları noktada kışı geçirmek lazım geleceğini anladılar. O dakikadan itibaren işleri artık tedarikine, bir kışlık inşasına münhasır oldu. Hayvanat-ı kutbiyenin akın akın etraflarında dolaştığı bir sırada lüzumu kadar et iddihar etmek muvafık-ı ihtibat idi. Bittabi burasını nazar-ı dikkate alarak işe başladılar.
(…)
Kış devam ettiği müddetçe Nansen ve refiki kulübelerinde yer, içer, yata, uyur; yalnız sabahları biraz dolaşmaya çıkarlardır. Bu tatsız, bu yeknesak hayatı tarif için Nansen diyor ki:
(…)
Fram seyahatinin netice-i fenniyesi hakkında malumat itasına bu makalemiz müsait değildir. Zaten Doktor Nansen’in şimdiye kadar verdiği izahatte seyahatin hikâye-i suret-i cereyanına dair olarak cihet-i fenniyesine pek aidiyeti yoktur. Yalnız şurası şayan-ı ehemmiyettir ki doktorun hesabı hemen tamamıyla doğru çıkmış ve Kutup noktası keşfedilememekle beraber Kutup yolu tayin edilmiştir.
(…)