“Halit Ziya Bey’e” 

İtalya’da tekalifin tezayidi – Ziraat ve sınaatin  tedennisi – Şehirlere doğru muhaceret – Terakkiyat-ı maarif – Kesret-i tedrisat – Noksan-ı terbiye – Anglosakson usulü – Sanayi mektepleri – Meccaniyet-i tedris – Mekatibin nekayisi – Efrat-ı memurîn – Namzetlerin adedi – Serbest sanayi – 23,000 avukat! – Bir İngiliz darb-ı meseli – Ücret-i vekalet: Buğday ve yumurta! – Ameleler arasında vükela-yı  deavi – Etibba – Mühendislik ve mimarlık – Bunların istikbali – Üdeba – Muhtacîn – Gazete ve gazeteciler – Fıkdan-ı mükafat – 28,333 mahpus – Lüzumundan fazla mekatip mezuniyeti – İtalyanların tabiatları – Terbiye-i etfal kitapları – Meyelan-ı umumi – Asilzadegân – Garibaldi’nin fikri 

Geçen hafta Fransızların resmî memuriyet ve serbest sanatlara girmek için hissettikleri inhimak-ı şedit ile bunun netayiç-i mazarrasını görmüştük; bu hafta da İtalya’nın mevki-i iktisadî, ahlakî ve fikrîsini tetkik edeceğiz: 

(…)