“Merhum Hasan Paşa”
Hasan Paşa merhum 42 sene-i hicriyesi Muharremü’l-haramında merhum İşkodra Valisi Mustafa Paşa’nın sulbünden kehvare-i âlem-i vücut olarak pederleri merhum müşarünileyhin 45 muharebesindeki hüsn-i hizmet-i fevkaladesine mükâfaten merhum müşarünileyh rütbe-i mirmiranı teveccüh ve ihsan ve 62 tarihinde mirmiranlığı rütbe-i saniye sınıf-ı saniyesine tahvil buyurularak mektubi-i hariciye kalemine çerağ ve 72’de ula sanisi ve 74’te ula evveli rütbeleriyle taltif olunup 78’de Midilli ve 80 tarihinde Rodos, 82’de müstakil Biga mutasarrıflığına tayin olunarak tarih-i mezkurda Biga’nın Cezayir-i Bahr-i Sefid vilayetine merkez olmasıyla, Varna, 84’te Kütahya, 88’de İzmit, 89’da Niğde mutasarrıflığına tayin olunmuş (…)
“Mösyö [Carl] Humann”
Berlin Müzesi direktörlerinden ve ilm-i asar-ı atika mütehassıslarından olup ahiren İzmir’de terk-i came-i hayat eylediği derc-i sahife-i teessüf kılınan Mösyö Humman 1839 sene-i miladiyesinde Prusya’nın Ren vilayetinde Estela şehrinde tevellüt eylemiş olup Berlin’deki mimar mektebinde fenn-i mezkûru tahsil ettikten sonra nehavet-i vücudiyesinden dolayı mutedil bir iklimde yaşaması etibba tarafından tavsiye edildiğinden memalik-i şahaneye hicret ederek bir müddet mühendislikle hizmet-i devlette bulunmuş ve bu esnada birçok şoselerin inşaatında delalet ve muvaffakiyeti vukua gelmiştir.
Muahharen Aydın vilayetinde Dikili – Bergama şosesinin inşasıyla meşgul olduğu sırada Bergama Kalesi üzerindeki şehr-i kadimin asar-ı nefisesinden olan kabartma resimleri keşfederek Almanya devleti namına 1878 senesinden 1886 senesine kadar şehr-i mezkûr dâhilinde hafriyat icrasına devam ile ilm-i asar-ı atikaya pek büyük hizmetler arz etmiş ve asar-ı atika hafriyatında açtığı çığır elyevm numune-i imtisal olmakta bulunmuştur.
Hafriyat-ı mezkûrede zuhur eden asarın birtakımı müze-i hümayuna nakil ile mevki-i teşhire konulmuştu. (…)
[İmza: Ressam Halil Paşa]
Musavver Millî Hikâye
Muharriri: Recaizade Mahmut Ekrem
[258’inci numaradan beri mabad]