4
Emil Zola [Émile Zola] ve Asarı [*]
[*] Geçen nüshamızdan mabad
Zola’nın tesis ve takip ettiği bu usul asarının her yerinde ayrı ayrı müşahede edilebildiği gibi bunların heyet-i mecmuasında da görülür.
Romanları aynıyla bir kitabın münkasim olduğu vasi baplar hükmündedir ve yekdiğerine sıkı bir irtibat ile mukayyet ve merbuttur; çünkü hepsi evvelce mürettep ve musammem kavaid-i esasiye, efkâr-ı içtimaiye ve ahlakiye üzerine mebnidir. Bunun için Zola’nın nazariyat-ı edebiyesini bilmeden, maksad-ı sanatını anlamadan yalnız lalettayin bir iki romanını okumakla hakkında beyan-ı mütalaaya kıyam edersek büyük bir haksızlık etmiş oluruz.
(…)
[*] Pol dö Roziye’nin eserinden.
Hayat-ı Yevmî
Yemekler – İşret – Esvaplar – Eğlenceler
Uykudan kalkar kalkmaz bir Amerikalının ilk yapacağı şey yüzünü yıkamakla beraber hemen kahvaltısını edip işinin başına can atmaktır. Bu kahvaltıyı bir fincan çaydan, çikolatadan ibaret zannetmemelidir; Amerikalıların kahvaltıları külbastıdan, biftekten, yumurtadan mürekkep mükemmel birer taamdır. Bu taam midenin rahatsız olacağına hiç ehemmiyet verilmeden alelacele yenir. Hatta lokantalarda bile bu eser-i istical mahsustur. Mesela pişecek bir et ısmarlanırsa bu gelinceye kadar yemiş yenir, hazır yemekler yenir, en nihayet külbastı yahut biftek de yenerek derhâl çıkılır. Yemeğe böyle tersinden başlamaya mecbur eden saik vakit kaybetmek korkusudur.
(…)