-1-

Şive, Zevk

Şive, şiveye muhalefet… Asar-ı cedide-i edebiye hakkında bir vasıta-i tariz ki her canı isteyen istimal ediyor; çünkü yalnız bunu söylemekle, bu eserlerin şiveye muhalif olduğunu iddia etmekle bir şey yapılmış zannolunabiliyor. Hâlbuki bundan kolay ne tasavvur edilebilir? Diliyle mukarin olmadıktan sonra her isteyen eski, yeni bütün eserleri bu kusur ile itham edebilir. Fakat iş ciddi telakki edilmek istenilirse bunun yek-nazarda zannolunduğu kadar kolay olmadığı anlaşılır. Zira bir eserin şiveye mugayir olduğunu iddia etmek için evvela şivenin ne olduğunu bilmek, bunu tayin etmek lazım gelir. Şivenin ne olduğu hakkıyla meydana çıkmadıkça ortaya sürülecek iddialar hep muterizin kavl-i zatiyesinden ibaret kalmak zaruri bulunur ki bunun da hiç hükmü olmaz. Lakin şivenin ne demek olduğu bu kadar kati bir surette gösterilebilir mi? Bunu hakkıyla tarif kabil olur mu? Zannetmem. Birtakım kavaid-i lisaniye var ki birer mihenk gibidir. Mikyas-ı harare ile havanın mayiatın derece-i hararetini bulup tayin ettiğimiz gibi bu kavaidi elimizdeki eserlere tatbik ile doğru yahut yanlış olduklarını şüpheye mahal kalmayacak surette gösterebiliriz. Fakat şive için böyle kati bir destur bulunamaz. Bunun için şiveyi de zevkte dâhil addetmek zaruri olacaktır.

(…)

[İmza: C. J. Stainland]

Vakayi-i hazıradan tulan aksa-yı şark denizlerinde tahşit olunmuş olan İngiliz donanması Çin sahilinde et tedariki hususunda pek ziyade müşkülata müsadif olduğu cihetle sefainden birkaçı sayd-ı bahrî ile meşgul olmakta olduğundan bunlardan üç tanesinin Kore’deki manzarasını Grafik gazetesinden naklen derceyledik.

Çin sahilinin mühim limanlarına Alman ve Rusya asakirinin duhulünden sonra Çin asakiri talimlere germi vermişlerdir. Bu resim asakir-i merkumeden bir bölüğün Por Artur’da [Port Arthur] suret-i talimini irae ediyor.