“İngiliz Meşahir-i Müverrihininden Lord Makule [Thomas Babington Macaulay]”
Bu hafta size İngiltere’nin en büyük müverrihini, Makule’yi [Thomas Babington Macaulay] takdim edeceğim. Şimdiye kadar nazariyat-ı tarihiye ve felsefiyelerini, efkâr-ı edebiyelerini tetkik ettiğimiz esatize-i fikir ve kalem Fransız yahut Alman idi; bunların arasında bir İngiliz yoktur. Hâlbuki sanatıyla, ticaretiyle, siyasetiyle bütün cihana hâkim olan İngilizlerin meşahirini de tanımalıyız. İki asırdan beri Fransa müfekkirin-i ciddiyesi memleketlerine şahsi ve içtimai beyyine-i ahlak için tesisi için Britanya’yı tetkik ediyorlar. Bu müdakkikînin en meşhuru şüphesiz edib-i hakîm İpolet Ten [Hippolyte Taine]’dir. Ve biz de bu yeni zemin üzerinde sendelememek için en ziyade müşarünileyhin rehberliğinden istifade edeceğiz.
-1-
Makule’nin [Thomas Babington Macaulay] tecarüb-i tenkidiye ve tarihiyesi bir takım makalat-ı müntahabeden müteşekkildir. Bu tarz kitaplar pek hoştur; çünkü kari cildi yirmi sayfa okuduktan sonra bırakabildiği gibi nihayetinden yahut ortasından başlayıp okuyabilir. (…)