-38-
Tenkidat
İntikat şöhretin peyrevidir. Hüsün ve kubhundan bahsolunacak eserler okunanlar, okunmak liyakatinde bulunanlar olursa tenkit daha müfit, intikadın faydası daha umumi olur.
Bir sanatın bir milletin seviye-i terakkisine göre hadd-i vustasında olanlarca dahi malum-ı nevakısını, zevaidini göstermekten istifade edecekler yalnız müptedilerle nev-heveslerdir. “Bu manzumenin şu mısrası vezinsiz. Şu ibarede rapt yok. Bu kelimede imale, ötekinde zihaf var. Türkçe kelimatı Farisi, Arabi kaidesi üzere birbirine izafe caiz midir ya?” gibi ihtarlar mekteplerde, hususi derslerde, yahut usul-i iptidaiye talimini deruhte eden gazetelerde olur.
Okuduğum, okuyacağım eski, yeni şiirler hakkında vakit buldukça neşr-i mütalaat edeceğim. Naci merhumun asarına, ahlakına dair suret-i umumiyede olarak yazdığım küçük bir intikadın -kanaat verecek en küçük bir beyyineye bile makrun olmamak şartıyla- uğradığı koca itirazlar sırasında intikatlarımın garazdan, ivazdan selametine hüküm olunmak için Servet-i Fünûn mündericatını da tenkidim teklif olunuyormuş. Mündericatı bi’n-nisbe en ziyade bahse değer ceride-i edebiyemiz Servet-i Fünûn’dur. Mütalaatım elbette ekseriyet üzere bu gazeteye münhasır olacak.
(…)
-1 Mayıs 1314-
Amiral Dövi’nin [Admiral George Dewey] Manil Körfezi’ne suret-i hücumuyla İspanya donanmasını nasıl mahv ve harap eylediği geçen hafta ve bu hafta nüshalarımızın kısm-ı siyasisinde muharrerdir. Baladaki resim asl-ı fotografisinden hakkolunmuştur.