Eski inşaat, yeni inşaat – Güneşin inşaata tesiri – Güneş hayattır – Paris’te Klişi [Clichy] Sokağı’ndaki hane – Kiralar pahalı.

Terakkiyat-ı fenniye her cihette olduğu gibi fenn-i inşaatı da kamilen değiştirdi. Hele ikametgâh-ı hususiyelerin taksimatında, vaziyetinde, tarz-ı inşasında büyük tebeddül görüldü. Bu tebeddül sade Avrupa’da değil, memleketimizde dahi meşhut oluyor. İnşaat-ı cedidenin atika ile olan mübayenet-i külliyesi bazı mahallelerimizde yeni yapılmış evlerle orada eskiden kalma, kırk elli daha ziyade yaşta ikametgâhlara bir nazar atfıyla anlaşılır. Eskilerin basık, donuk şekli; güneşsiz, rutubetli hâli nerede, yenilerin mürtefi bodrum katları üzerine oturmuş mütebessim, zarif, aydınlık, kurak manzarası nerede! Şimdi mimarlar kavaid ve kavanin-i inşa ile beraber kavaid-i hıfzıssıhhaca da kat’a nazar-ı dikkatten dûr tutmuyorlar. Güneşin girmediği eve hekimin gireceğini, binanın rutubetli yerlerde çabuk eskiyeceğini bilirler, ev sahiplerine söylüyorlar. Onun için yeni inşaatta ömründe içine ziya-yı müstakim-i şems nüfuz etmemiş, daima ratıp bir koku neşreder o cesim avlular, güneşten mahrum şimal tarafına maruz cepheler, yeşil duvarlar hiç görülmüyor.

(…)

Paranın sarfından korkulmadıktan sonra hıfz-ı sıhhat ve “konfor” kavaidine mutabık olarak Paris’te Klişi [Clichy] Sokağı’nda inşa olunmuş yeni evler gibi ikametgâhları vücuda getirmek pek kolaydır. Zaten musahabemizi enmuzec-i terakkkiyat-ı fenniye ve sıhhiye olan şu evi tarif için başlamıştık; asıl maksada gelmeden uzunca bir mukaddeme serd ettik. Hâlbuki mukaddeme dediğimiz bahisler o kadar mühim ki her biri hakkında uzun uzun makaleler yazmak lazımdır. Gelelim Klişi Sokağı’ndaki yeni eve:

(…)