';
261. Sayı / 16. Sayfa

Miladi Tarih: 12 Mart 1896

Rumi Tarih: 29 Şubat 1311

15. Sayfa
1 Yazı
17. Sayfa
2 Yazı
İfade-i Mahsusa

Servet-i Fünûn bu nüshasıyla beşinci sene-i neşriyatını ikmal eyleyerek bi-mennihi teala altıncı senesine mübaşeret eyliyor. Beş sene müddet-i kemal intizam ve sebat ile ifa-yı vazife-i neşriyeye muvaffakiyet ne kadar mucib-i iftihar ve sürurumuz ise mütalaayin-i kiram tarafından mütezayiden müşahede eylediğimiz rağbet ve hüsn kabul dahi o derece badi-i şükran ve mübahatımızdır. Nasıl iftihar etmeyelim ki Osmanlı âlem-i matbuatında haftalık olmak şartıyla zuhur etmiş – musavver, gayr-i musavver – ne kadar gazete ve risale varsa hiçbirisi şimdiye kadar beş senelik mevcudiyet-i muntazama ve daimeyi iraeye muvaffak olamamıştır. Nasıl müteşekkir ve mübahi olmayalım ki hiçbir ceride-i üsbuiye Servet-i Fünûn raddesinde erbab-ı mütalaamızın mazhar-ı rağbet ve takdiri bulunamamıştır.

Geçen sene böyle yeni sâl-i neşriyata mübaşeret vesilesiyle yazdığımız ifadede gazetemizin derece-i intişar, aded-i tabı hakkında bir ufak istatistik derç etmiştik, o istatistikte her türlü mübalağa ve riyadan ari olarak bidayet-i tesisimizde altı yüz adediyle başlayan aded-i tabımızın tedricen 1700 miktarına vasıl olduğunu haber vermiştik, işte o zamandan beri güzeran eden bir sene zarfında şu miktara iki yüz daha zam eyleyerek bugün altıncı sâl-i hayatımıza 1900 adet tab ile bed ediyoruz, bir sene zarfında bulduğumuz iki yüz fazla müşteri bizim en büyük istinatgâh-ı muvaffakiyetimizdir, zira devam ve ehemmiyetin yalnız tedricen olan terakkilerde bulunduğuna şüphe yoktur.

İstatistiğimiz hakkında malumat-ı mütemmimeden olmak üzere beyan edelim ki her hafta meydan-ı intişara vaz eylediğimiz 1900 nüsha Servet-i Fünûn’un yedi yüz küsuru İstanbul’da sarf olunuyor, mütebakisi kâmilen vilayat-ı şahaneye ve memalik-i İslamiyeye sevk ediliyor; bu dahi memalik-i Osmaniye ve İslamiyede maarifin derece-i tamına güzel bir mikyas addolunabilir. İstanbul’da sarf olunan nüshaların kıraathaneler vasıtasıyla on beş misli kari bulduğu dahi nazar-ı dikkate alınırsa şehrimizde dahi intişar-ı maarif nokta-i nazarından müşterinin ekalliyetinden şikâyet caiz görülemez.

İşte hayat-ı maddiyemizi irae eyledik. Hayat-ı maneviyemiz yani mesleğimiz ise bidayet-i teessüsümüzden beri olduğu gibi sadakatten, tarikimiz dahi istikametten ibarettir, hemen Cenab-ı Rab-ı Mennan muvaffakun bil-hayr eyleye.

Musahabe-i Fenniye

Elektrikle tedavi hakkında bazı mülahazat – Boston şehrinde elektrikle tedavi cemiyeti – Doktor Cakson’un [Jackson] mütalaatı – Elektriğin adalata tesiri – Elektrikle jimnastik – Suların elektrikle tasfiyesi için yeni bir tecrübe – Dumansız barut ve dumanlı barut.

On beş, yirmi seneden beri medeniyetin terakkisi nazar-i itibara alınsa pek çok zaman evvel malum olduğu hâlde insaniyete ve medeniyete fevkalade hizmetler göreceği ve garibeler ve bedialar izhar edeceği meçhul kalan elektrik kuvvetinin bu terakkiyat-ı ahire-i medeniyeye pek büyük tesiri olduğu teslim olunur.

Elektrik yalnız bir şube-i marifetin terakkisine hizmet etmiş olmayıp pek muhtelif cihetlerde adeta harikalar göstermiştir.

Elektrik tababette dahi ehemmiyetle görülüp bazı emrazın tedavisinde vücudun takviyesinde elektrik kuvvetinin faide ve hizmeti olacağı tahmin edilmiş ve tecrübe olunmuştu.

Her türlü garibeler ve ucubeler izhar eden bu kuvvet-i fen tedavide istimal edilmeye başlayınca bu hususta dahi harikulade eserler ve bir iki cereyanın bir hastayı ayağa kaldıracağı yolunda bazı faraziyat bile şarlatanların sermaye-i intifai olmuştu. Elektrikle tedaviden şarlatanların ilanı gibi fayda görülemeyince zaten tababetin eski yolundan ayrılmak istemeyen, yeni usule pek çabuk ısınamayan ve elektrikle tedaviye esasen emniyet göstermeyen zevat bu usulün şarlatanlar eline düşmesi ve netayic-i hasenesi layıkıyla istihsal olunamaması üzerine böyle oyuncaklarla tababetin terakki etmiş sayılamayacağını iddiaya kadar varmışlardı. (…)

Elektrikten fenn-i tedavide ne raddeye kadar istifade edileceğini ve bu kuvvetin tababette tatbikat-ı fenniye-i cediyesi neden ibaret bulunduğunu yakında Amerika’da Boston şehrinde akd-i içtima eden bir cemiyet-i fenniye uzun uzadıya münakaşa etmiş ve elektrikle tedaviye taraftar olup tecarib-i müteaddide ile istihsal eyledikleri netayic-i haseneyi meşar raporlar gönderen etibbanın raporları da bu cemiyette okunmuştur.

Cemiyetin reisi doktor Cakson’un elektrikle tedavi hakkında irat eylediği makale nev şube-i marifetin terakkiyat-i hazırasını pek güzel göstermiştir. Gerek bu makalede  gerek üç dört seneden beri erbab-ı fennin elektrikle tedavi hakkında neşretmiş olduğu eserlerde bu usulün muhsinatından ve netayic-i hasene-i fiiliyesinden bahs olunarak bugün elektrikle tedavinin kaidesi teslim ve tasdik olunmuştur. (…)